Czystsze powietrze
Plastik nie do pieca – piec nie do plastiku
Spalanie odpadów w piecach, kominkach czy na wolnym powietrzu to w Polsce zjawisko dość powszechne, a jednocześnie świadomość negatywnych skutków takich praktyk jest w społeczeństwie bardzo niska. PlasticsEurope Polska, wspierając edukacyjno – społeczną akcję „Misja –Emisja”, poświęconą szkodliwości tzw. niskiej emisji, wskazuje, jak postępować z odpadami tworzyw sztucznych, aby maksymalnie wykorzystać ich wartość bez szkód dla zdrowia i środowiska.
Przede wszystkim odpadów z tworzyw sztucznych nie należy spalać w domowych piecach czy kotłowniach, ponieważ w panujących tam warunkach rozkład termiczny i spalanie tworzyw przebiega w zbyt niskiej temperaturze (180-500°C) i przy zbyt małym dostępie tlenu, w wyniku czego w obecności odpadów organicznych powstają szkodliwe dla zdrowia substancje. Należą do nich zarówno tlenek węgla (tzw. „cichy zabójca”), będący produktem spalania substancji organicznych w niedoborze tlenu, jak i dioksyny, czy tzw. związki WWA czyli wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, o silnych właściwościach rakotwórczych, a także inne szkodliwe dla zdrowia i środowiska gazy, jak np. tlenki siarki i azotu oraz chlorowodór. Ponadto, wskutek niecałkowitego spalania odpadów w niskich temperaturach powstaje duża ilość drobnych pyłów, które, ze względu na małe wymiary cząstek (rzędu kilku mikronów) są bardzo szkodliwe dla układu oddechowego człowieka. Pyły te są ponadto są nośnikami zawartych w odpadach metali ciężkich.
Wysoka wartość kaloryczna odpadów tworzyw sztucznych – ponad 40 MJ/kg – może być wykorzystana jedynie w profesjonalnych instalacjach do odzysku energii z odpadów. W tych w ściśle kontrolowanych i monitorowanych instalacjach przemysłowych, gdzie temperatura przekracza 1000°C, a odpady przebywają w tej temperaturze odpowiednio długo, głównymi produktami spalania są dwutlenek węgla i woda, a niewielkie ilości pozostałych substancji ubocznych są wychwytywane i dezaktywowane w zaawansowanychÂÂ systemach oczyszczania spalin. W efekcie spaliny opuszczające taki profesjonalny piec spełniają najostrzejsze wymogi emisyjne i nie stanowią zagrożenia ani dla zdrowia ludzi, ani dla środowiska. Przykładami takich instalacji są piece do współspalania (np. piece cementowe) – odpady częściowo zastępują w nich typowe paliwo, takie jak koks czy węgiel, a także tzw. spalarnie, czyli instalacje, w których odpady są jedynym paliwem.
Jednocześnie należy pamiętać, że odzyskanie energii zawartej w odpadach tworzyw sztucznych to opcja dodatkowa w stosunku do recyklingu mechanicznego. Odpady tworzyw sztucznych to przede wszystkim wartościowy materiał, który poprzez recykling mechaniczny można ponownie wykorzystać do wyprodukowania nowych wyrobów. Wszystkie plastikowe odpady, nawet tak lekkie, jak torebka foliowa, jeśli tylko zostaną selektywnie zebrane mogą być powtórnie wykorzystane z korzyścią dla środowiska – albo w recyklingu albo w profesjonalnym odzysku energii.
W nowym systemie gospodarowania odpadami w Polsce nie ma racjonalnego uzasadnienia dla spalania odpadów w przydomowych piecach i kotłowniach – każdy i tak płaci za odbiór odpadów i należy uświadomić sobie, że potencjalne znikome korzyści (ewentualna oszczędność opału) są nieporównywalne z ogromnymi negatywnymi skutkami palenia odpadów dla zdrowia ludzkiego i środowiska.
Pomocne linki:
http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/home
http://waznamisjazdrowaemisja.pl/niska-emisja-wysoki-poziom-zagrozenia/